Nieuwsgierigheid als kracht voor hoger welzijn en betrokkenheid bij leerkrachten

De drie karaktereigenschappen die het welzijn van leerkrachten beïnvloeden

Angelini en collega’s onderzochten drie karaktereigenschappen die in het dagelijks werk van elke leraar een rol spelen: caring (zorgzaamheid), inquisitiveness (nieuwsgierigheid) en self-control (zelfbeheersing). Het zijn eigenschappen die we vaak intuïtief waarderen, maar dit onderzoek laat zien dat ze veel dieper verbonden zijn met hoe leerkrachten zich voelen, hoe ze hun werk ervaren en hoe ze overeind blijven in de drukte van een schooljaar.

 In het onderzoek wordt inquisitiveness omschreven als de nieuwsgierigheid om de wereld te verkennen en hangt samen met intellectuele kwaliteiten die onderzoek en vernieuwing aanjagen zoals creativiteit, enthousiasme, moed, een liefde voor leren en hoop. 

Nieuwsgierige leerkrachten ervaren minder burn-out en meer veerkracht

Van die drie eigenschappen bleek nieuwsgierigheid veruit de sterkste voorspeller van werkbetrokkenheid en algemeen welbevinden van de leerkrachten. Dit effect treedt zowel direct als indirect op via minder burn-out verschijnselen en een meer geloof in eigen kunnen. 

Nieuwsgierige leraren voelen zich competenter in hun werk, in klasmanagement en in het betrekken van leerlingen. En… hoe nieuwsgieriger leraren zijn, hoe minder ze last hebben van emotionele uitputting, afstand tot hun werk en stress. Leerkrachten die deze houding in zichzelf blijven voeden zoeken actief naar nieuwe manieren van werken, stellen vragen, proberen dingen uit en blijven zichzelf ontwikkelen. Dat geeft energie, maar vooral ook veerkracht. Het versterkt het gevoel: ik kan dit!

Hoe nieuwsgierigheid van leerkrachten doorwerkt in het leren van leerlingen

Het is extra relevant omdat leerkrachten niet alleen belang hebben bij het ontwikkelen van hun eigen nieuwsgierig vermogen, maar diezelfde houding ook kunnen helpen vormen bij hun leerlingen als rolmodel in hun klas (Lavy, 2019; Watson, 2019), wat op zijn beurt bijdraagt aan de tevredenheid van leerlingen (Gradišek, 2012). Wanneer leerlingen merken dat nieuwsgierigheid wordt gewaardeerd, voelen ze meer vrijheid om zelf te ontdekken, te vragen en te experimenteren. Zo wordt de nieuwsgierigheid van de leerkracht een domino-effect dat de hele klas in beweging zet.

Samen ontdekken: de kracht van een nieuwsgierig schoolteam

Is nieuwsgierigheid bij onderwijsprofessionals te ontwikkelen? Jazeker! Daarnaast helpt het om ook samen met het schoolteam te ontdekken of er ook daadwerkelijk ruimte voor nieuwsgierigheid ís. Is er ruimte om vragen te stellen, nieuwe dingen te proberen en ideeën te verkennen?Hoe wordt er gereageerd wanneer een collega nieuwsgierig gedrag vertoont? Een positieve sfeer waar nieuwsgierigheid kan floreren is precies de voedingsbodem waarin leerkrachten (én leerlingen) kunnen blijven ontdekken.